Solvency II Risicomanagement

Hoe is risicomanagement ingebed in Solvency II?

Risicomanagement is eigenlijk het kerndoel van Solvency II. Kort samengevat zouden we het zo kunnen beschrijven: ‘De risico’s beheersen van faillissement van verzekeraars, die kunnen leiden tot een systeemrisico’. Maar Solvency II heeft meer in zich. Dit is opgenomen in de drie pilaren.

Daarnaast moet de Europese solvabiliteitsrichtlijn zorgen voor verdere harmonisering van het toezichtraamwerk. Waaronder ook diverse bestaande verzekeringsrichtlijnen.

Solvency II

De regelgeving zorgt voor verregaande eisen aan het risicomanagement in pilaar 2, daarnaast eisen voor kapitaal (pilaar 1) en rapportages (pilaar 3). De invoering betekent grote veranderingen voor verzekeraars door de complexiteit van berekeningen en de focus op bedrijfsbreed risicomanagement.

Solvency II is gevormd rondom drie pilaren.

Pilaar 1 - Kapitaaleisen

Richt zich met name op de kwantitatieve kapitaaleisen (Solvency Capital Requirement), technische voorziening en hoe dit opgesteld moet worden in de balans.

Pilaar 2 – Risicomanagement & Governance

De tweede pilaar richt zich op het risicomanagement systeem en de governance. Onderdeel is het periodiek uitvoeren van een Own Risk and Solvency Assessment (ORSA).

Pilaar 3 – Rapportage

De kern van deze pilaar is rapportages. Een daarvan is de rapportage aan de toezichthouder de Regular Supervisory Report (RSR). Daarnaast wordt er een (nieuwe) publieke rapportage ingevoerd; de Solvency and Financial Condition Report (of SCFR). Verder dient er een ORSA rapport opgesteld te worden en worden reguliere kwantitatieve informatie opgevraagd (Quantitative Reporting Templates of QRT's).

De Solvency II wetgeving gaat naar verwachting in per 1 januari 2016.

Lees meer...

Lees ook:
Nieuwe normen VOR & CSRD uitgelegd

Risico categorieën

Voor Solvency worden de risico’s geïnventariseerd. Deze worden vervolgens geclassificeerd in zes risicocategorieën. Deze categorieën zijn vervolgens weer op te delen in subrisico’s. De hoofd risico categorieën onder Solvency II zijn:

Operationeel risico volgt uit inadequate of falende interne processen, mensen, systemen of externe gebeurtenissen. Voorbeelden zijn fraude of aansprakelijkheid voor misleidend bevonden producten.
Marktrisico volgt uit marktprijzen zelf of de volatiliteit van deze marktprijzen. Marktrisico bestaat onder meer uit aandelenrisico, renterisico, vastgoedrisico en valutarisico.
Tegenpartijkredietrisico is het risico dat de tegenpartij bij een risicomitigerend contract de verplichtingen jegens de verzekeraar niet na kan komen. Dit risico speelt met name bij herverzekeringscontracten, maar ook bij financiële derivaten.
Verzekeringtechnisch risico leven betreft het risico dat specifiek is voor polissen bij levensverzekeraars. Hier kan onder meer worden gedacht aan onverwacht hoge of lage sterfte onder de polishouders, of een sterke stijging in de administratieve kosten.
Verzekeringtechnisch risico zorg betreft het risico dat specifiek is voor polissen bij zorgverzekeraars. Dit volgt met name uit onverwacht veel of onverwacht hoge claims.
Verzekeringtechnisch risico schade betreft het risico dat specifiek is voor polissen bij schadeverzekeraars. Dit volgt met name uit onverwacht veel of onverwacht hoge claims.

Maar, zoals de toezichthouder nu aangeeft staan deze risicocategorieën nog niet vast.

Impact op bedrijfsvoering

Solvency II heeft een grote en directe invloed op hoe (her)verzekeraars hun processen en activiteiten moeten inrichten, waaronder risicomanagement. Een beknopt overzicht van een aantal van deze elementen wordt hieronder uitgelegd.

Marktconsistente balanswaardering: als basis voor het aanwezig vermogen en de kapitaalsberekening.

Kapitaalseisen op basis van risico’s: in plaats van een eenvoudige formule op basis van premie, schade en/of voorzieningen wordt de kapitaaleis onder Solvency II opgebouwd op basis van het daadwerkelijke risicoprofiel van de onderneming. De kapitaaleis mag zowel volgens het Standaardmodel als ook volgens een (vooraf door de toezichthouder goedgekeurd) intern model bepaald worden.

Inbedding in de organisatie: verzekeraars moeten laten zien dat de uitkomst van de kapitaalmodellen invloed hebben op de bedrijfsvoering zoals de prijsstelling, kapitaal allocatie, herverzekeringsbeleid en de aansturing van de onderneming in het algemeen via bijvoorbeeld het beloningsbeleid. Mede hierdoor raakt de wetgeving direct alle disciplines binnen de verzekeraar.

Governance en organisatie: Solvency II is meer dan een model en stelt eisen aan bepaalde functies binnen de onderneming die minimaal aanwezig moeten zijn. Verder moeten alle belangrijke processen en controls goed ingeregeld en gedocumenteerd zijn (zoals een Geïntegreerd Risk & Control Framework, IR&CF).

Rapportage en verantwoording: de verzekeraar moet jaarlijks openheid geven over haar solvabiliteitspositie en financiële conditie op een Solvency II basis. Dit beslaat onder meer het risicoprofiel, governance aspecten, aard en prestatie van de business en het verstaan van de aanpak van kapitaal management. Verzekeraars zullen ervoor moeten zorgen dat de boodschap die hiermee uitgezonden wordt, overeenkomt met die zij in andere publieke rapportages uitsturen.