Wat gebeurt er als de rente snel stijgt? Wat als een groot deel van de klantenportefeuille in faillissement raakt? Of wat als de brandstofprijzen verdubbelen? Kortom, wat gebeurt er met de organisatie als er extreme situaties in de markt plaatsvinden? De methode om dit te meten noemen we een stresstest.
Stress Testing bij banken
Stress Testing is het meten van de weerbaarheid van een organisatie en heeft in de financiële sector afgelopen jaren veel aandacht gekregen. Sinds het uitbreken van de kredietcrisis is de stresstest belangrijker geworden om ervoor te zorgen dat het omvallen van banken niet nog een keer gebeurt. Door middel van het goed voorbereiden kunnen we de banken weerbaarder maken tegen extreme situaties en kunnen zwakke plekken worden aangepakt. Zo kennen we de ICAAP voor het stresstesten van kapitaal en ILAAP voor het stresstesten van liquiditeit.*
Stress Testing in andere sectoren
In andere sectoren heeft stress testing een andere betekenis of uitvoering. In de industrie worden stresstests uitgevoerd voor de stevigheid van materialen. Bij kerncentrales worden stresstests uitgevoerd om de weerbaarheid van onderdelen van de kerncentrales te meten.
Stresstest en Scenarioanalyse
Bij een stresstest kan worden gekeken wat er bij een bedrijf gebeurt bij extreme omstandigheden. Wat als de olieprijs stijgt en de markt krimpt? Dit soort scenario’s kunnen vervolgens worden getoetst en er kan worden gekeken in hoeverre de organisatie stressbestendig is. Mogelijke variabelen van een stresstest:
- De olieprijs verdubbelt;
- De rente daalt of stijgt met bijvoorbeeld 5-10%;
- De milieuregels worden snel strenger (kosten stijgen met 50%);
- De beurs gaat met 20-50% onderuit;
- Een groot deel van het klantenbestand gaat failliet;
- Er komen sancties op landen waar veel naar wordt geëxporteerd (bijv. Rusland);
- Andere grote macro-economische veranderingen.
Uiteindelijk geven de stresstests aan wat er met de organisatie gebeurt als bepaalde scenario’s zich voordoen. Hierdoor wordt veel inzicht verkregen in de kwetsbaarheid van de organisatie. Vaak komen bepaalde kwetsbare onderdelen van de organisatie aan het licht en blijken andere onderdelen misschien voldoende stevig. Met als gevolg dat de kwetsbare onderdelen aandacht kunnen krijgen om die te verstevigen. Bijvoorbeeld als de vermogenspositie (solvabiliteit) voldoende is, maar de portefeuille onvoldoende is verspreid over sectoren of producten waardoor het onnodig kwetsbaar is bij een daling van een specifieke markt.
Waardevolle methodiek
Door het testen van de stressbestendigheid in een veilige omgeving kan er meer zekerheid worden verkregen over de weerbaarheid van de organisatie. Dit maakt de stresstest een waardevolle methodiek binnen het vakgebied risicomanagement.
*Afkortingen:
ILAAP staat voor Internal Liquidity Adquacy Assessment Proces
ICAAP staat voor Internal Capital Adequacy Assessment Proces
Bron: Redactie Riskworld / Foto: Shutterstock
