De mens is geen nachtdier. Het bioritme wordt verstoord door onregelmatige arbeid, en ook slapen nachtwerkers korter en slechter. Ruim 1 miljoen mensen werken ‘s nachts. In fabrieken, drukkerijen, bakkerijen, aan de weg, bij de politie, de luchtvaart, in de noodopvang, ziekenhuizen en horeca. Dat kan allerlei schadelijke gevolgen hebben, zowel fysiek als psychisch.
Werknemers die ’s nachts werken hebben vaker slaapproblemen. Overdag slapen geeft namelijk minder rust, doordat het niet donker is en er meer geluid is. De slaap wordt vaker onderbroken. Mensen slapen ook vaak korter dan eigenlijk nodig is, omdat ze overdag toch ook wat willen doen. Door een verstoring van het bioritme lopen mensen die regelmatig diensten hebben na 24 uur ook een verhoogd risico op allerlei aandoeningen, zoals maag- en darmklachten, stress, hoge bloeddruk en depressiviteit. Sommige onderzoeken reppen zelfs van kanker. Maar in hoeverre deze aandoeningen inderdaad ontstaan door nachtarbeid staat niet vast.
Het oorzakelijk verband tussen een ziekte en ’s nachts werken is namelijk lastig aan te tonen. Er is wel genoeg reden om nachtwerk aan te merken als een risicofactor. De verstoring van het bioritme tast namelijk essentiële lichaamsprocessen aan, zoals het regelen van de hormoonspiegels, lichaamstemperatuur en urineproductie. Daarom schrijft de Arbowet een aantal spelregels voor. Als een nachtdienst eindigt na 2.00 uur dan is een rusttijd van 14 uur verplicht. Er mogen maximaal zeven nachten achter elkaar worden gewerkt. Tenzij er in een cao is afgesproken dat acht nachten ook mag. En na een reeks nachtdiensten mag er 46 uur niet worden gewerkt.
De meeste winst kan een bedrijf en het personeel halen door gezond gedrag. Een gezonde leefstijl is voor deze groep heel belangrijk. Je kunt het beste voordat de nachtdienst begint een warme maaltijd nuttigen, en na het werk niet meer dan een licht ontbijt, zoals muesli. Ga dus geen pasta of aardappelen met vlees en groente in de ochtend eten, dan raakt het lichaam nog meer in de war. Het meest genoemde advies? Probeer zo min mogelijk nachtdiensten te draaien. Wettelijk zijn 120 nachtdiensten per jaar toegestaan. En er zijn mensen die er nog veel meer zouden willen draaien. Want ondanks alle nadelen voor de gezondheid is nachtwerk nog bij best veel mensen populair, vooral vanwege de toeslagen. Het inkomen ligt flink hoger dan bij hetzelfde werk overdag.
Dit zijn de regels
- Een nachtdienst duurt niet langer dan 10 uur. Af en toe mag een nachtdienst langer duren. Maximaal 12 uur. Dit mag ook weer niet té vaak.
- Eindigt je nachtdienst voor 2.00 uur? Dan mag je hierna 11 uur niet werken.
- Duurt je nachtdienst tot na 2.00 uur? Dan werk je hierna minimaal 14 uur niet.
- Werk je 3 nachtdiensten achter elkaar? Dan ben je hierna minstens 46 uur vrij, oftewel 2 dagen.
- Ook mag je niet te vaak nachtdiensten draaien. In een periode van 16 weken, mag je maximaal 36 nachten werken.
Toeslag voor nachtdienst
De werkgever is niet verplicht om je een toeslag te geven voor nachtdiensten. Maar meestal gebeurt dit wel. Dit kan op twee manieren:
- In tijd: je hoeft de week dat je een nachtdienst draait minder uren te werken.
- In geld: je krijgt een toeslag. Vaak heet dit ‘onregelmatigheidstoeslag’.
Bekijk altijd je cao voor de afspraken over toeslagen voor nachtwerk in jouw sector.
Wanneer mag je geen nachtwerk doen?
In de volgende gevallen mag je geen nachtdienst draaien:
- Als je jonger bent dan 18 jaar.
- Als je zwanger bent.
- In sommige cao’s staat dat oudere werknemers niet ’s nachts werken.
Werk jij wel eens nachtdiensten? Missen we nog risico's van nachtwerk? Laat het ons weten in de reacties.
Bron: Redactie Riskworld, Trouw, Werkwacht
De nacht bonus is tussen 0:00 en 6:00 : 240 gewone uren + 720 toeslag uren = 980 Euro per maand.
Een week van 3 dagen verspreid in combinatie met de overdreven rusttijden voorkomt dat je een passende 2e baan kan vinden. (zonder loonheffingskortingaftrek waar je dan lekker 39% extra belasting mag betalen wat meer is dan 30% toeslag)
Ik heb af en toe een collega van 18 of 19. Die zijn nog jong en fris maar die mogen maar 5 euro krijgen van den haag. Met de toeslag komen ze vet aan 100 euro per week. Vette kip hoor? Voor dat ze ander werk gaan zoeken komen ze altijd vragen of ze niet een paar dagen meer mogen werken. Als je ze dan de regels laat lezen kijken ze of ze een spook gezien hebben.