Een van de meest complexe stappen van riskmanagement is het identificeren van risico’s. Er zijn uitgebreide mogelijkheden, technieken, methodieken en aanpakken. Onderstaand is een overzicht van de belangrijkste stappen van het identificeren van risico’s bij kleine en middelgrote ondernemingen:
Houd er rekening mee dat risico’s op een groot aantal gebieden van de organisatie kunnen plaatsvinden. Ook op onderdelen die niet voor de hand liggen of waarvan je mogelijk minder kaas hebt gegeten. Juist dan moet je extra scherp zijn:
Onderstaande basis stappen kun je gebruiken bij het identificeren van je bedrijfsrisico’s:
1. Inspecteer en beoordeel de organisatie
Bekijk de primaire, maar ook de secundaire bedrijfsactiviteiten van de organisatie. Zorg dat je belangrijke onderdelen als personeel, strategie en veiligheid meeneemt. Ook kun je kijken naar projecten binnen de organisatie.
2. Bekijk de processen en werkwijze
Het bekijken van de bedrijfsprocessen levert veel inzichten op. Met alleen doorlopen ben je er niet, maar beleef ze. Wat gebeurt er als iemand iets anders doet of dat iemand zich niet aan de regels houdt? Neem de afdelingsplannen, -werkwijze en -historie door. Wat is er afgelopen jaren gebeurd en zijn er misschien incidenten geweest die informatief kunnen zijn?
3. Branche en sector informatie
Ook de concurrenten lopen tegen soortgelijke problemen, ontwikkelingen en risico’s aan. Probeer informatie in te winnen bij de branche organisatie, concullega’s of lees vakliteratuur.
<Bekijk het onderdeel checklisten voor branche informatie>
4. Praten en interviewen
De organisatie en haar profiel goed leren kennen blijft niet alleen bij deskresearch, maar hiervoor moet je de cultuur, sfeer, houding en het gedrag van medewerkers begrijpen. Risico’s kunnen op papier slecht worden gemanaged, maar door een zeer risicobewuste cultuur kunnen de risico's wel goed worden beheerst. Spreek met medewerkers binnen verschillende lagen in de organisatie. Zet je open voor alle visies en ervaringen. Maar probeer ook mensen buiten de organisatie te spreken. Hoe zien zij het?
5. Denk out-of-the-box
Wat zijn alle mogelijke risico's? Probeer daarbij creatief en objectief te denken. Wat voor risico’s zien we bij andere vergelijkbare bedrijven? Welke incidenten hebben er in het verleden (bijna) voorgedaan?
6. Omgeving
Wat gebeurt er buiten de organisatie? Bedenk welke marktontwikkelingen of technologische veranderingen invloed hebben. Maar ook fysiek buiten je organisatie zoals de buurman die mogelijk in chemische producten handelt, waardoor bij een incident ook uw pand ontruimd moet worden. Probeer je te verdiepen in de marco-economische ontwikkelingen, maar ook de politieke of demografische veranderingen die invloed kunnen hebben op de organisatie.
Succes met de risico-inventarisatie!
