Onzekerheid over de toekomst
De sancties met Iran zijn een heet hangijzer. President Obama had na jaren van onderhandelingen een deal gesloten met Iran, het beroemde Nucleaire akkoord. Iran heeft op 14 juli 2015 een akkoord gesloten met de P5+1 coalitie (VS, VK, Frankrijk, Rusland, China en Duitsland). Duitsland vormt hier de plus een, omdat dit land een belangrijke handelspartner is van Iran. Later heeft de VN-Veiligheidsraad de afspraken onderschreven. Iran heeft dus een afspraak met de wereldgemeenschap. De VS heeft het Iran akkoord eenzijdig opgezegd in mei van 2018. Vanaf dat moment staan Iran en de Verenigde Staten verder uit elkaar dan ooit.
Hardere toon
De harde toon van president Trump doet veel wenkbrauwen fronzen. Het schrikt ook veel bedrijven af. “Iemand die zakendoet met Iran, zal geen zakendoen met de Verenigde Staten” was de uitspraak. Dit zette de verhoudingen nog verder op scherp en zorgde voor meer onzekerheid bij bedrijven. Bedrijven moeten kiezen voor veiligheid in deze situatie of de strijd blijven aangaan.
Impact op bedrijven
Bedrijven die vanuit Europa handeldrijven met Iran, zijn de handel met het lopende Iran akkoord voorzichtiger gaan opvoeren. Zolang het binnen de (nog steeds strenge) eisen bleef, was het toegestaan. Investeringen in partners en locaties zijn sinds 2015 dan ook gestegen. Ze kregen al te maken met een strenge controle vanuit banken, die moesten bepalen of de handel met Iran acceptabel was. De hardere toon geeft bedrijven echter de keus om handel te drijven met de VS of met Iran. Het handelen met Iran in strijd met de sancties kan zorgen voor een hoge boete en zelfs celstraffen. Grote bedrijven zoals PSA, Siemens en Daimler hebben besloten om zich terug te trekken en alle activiteiten in Iran te staken. Veelal om de investeringen in de VS te beschermen. Voor de meeste bedrijven is de Amerikaanse markt belangrijker dan de Iraanse.
Bescherming vanuit de EU
De EU heeft aangekondigd om bedrijven te beschermen die getroffen worden door de Amerikaanse maatregel. Dit zal inhouden dat je ondersteuning krijgt volgens het ‘blokkadestatuut’. Anders dan de VS stelt de EU dat Iran zich houdt aan het nucleaire akkoord waarmee in 2015 sancties tegen Iran werden verlicht. Dit stelt dat de Amerikaanse sancties niet gelden op EU-gebied. De bescherming is nog onduidelijk vanuit de EU. Bedrijven worden geholpen bij het voeren van een proces bij de rechter, om een schadevergoeding te verkrijgen als ze geconfronteerd worden met Amerikaanse boetes. Verschillende brancheorganisaties geven aan dat dit vooral een papieren tijger is en in werkelijkheid niet veel effect zou hebben. Alleen voor bedrijven die aantonen directe schade te ondervinden bij het ontwijken van de Amerikaanse boycot maakt de Commissie een uitzondering. De specifieke criteria die nodig zijn voor deze vergoeding zijn nog niet helemaal helder.
Veiligheid staat voorop
De meeste bedrijven geven de voorkeur aan het behoud van handel. Dit resulteert in het links laten liggen van potentiële omzet in Iran en het omzeilen van een mogelijke sanctie vanuit de VS. In ruil daarvoor kiezen ze voor zekerheid van omzet vanuit de VS en geen bescherming vanuit de EU. Wanneer de bedrijven weer een poging ondernemen om in Iran te investeren is nog maar de vraag.
Bron: (foto) Unsplash