Door Jasper Hoogenstraaten MSc. De IORP-richtlijn (Institutions for Occupational Retirement Provision Directive) is de Europese richtlijn voor pensioenen. Het doel van de IORP II-richtlijn is het bevorderen van de verdere ontwikkeling van tweede pijler pensioenen in de Europese Unie. In Nederland hebben wij al een goed tweede pijler pensioen, de richtlijn heeft dan ook minder impact voor Nederland dan voor andere EU-lidstaten. Mede hierdoor, en dankzij een succesvolle lobby in Brussel bij de herziening van de IORP-richtlijn, is de impact van de richtlijn voor de Nederlandse pensioensector redelijk gering gebleven.
In april van dit jaar diende Minister Koolmees het wetsvoorstel in voor aanpassing van de pensioenwetgeving aan de Europese IORP II-richtlijn. IORP II kent sterke gelijkenissen met Solvency II, maar is voornamelijk beperkt tot de zogenaamde 2e pijler met vereisten aan governance en risicomanagement en bevat geen waarderingsgrondslagen of kapitaalvereisten. Een belangrijk onderdeel van de voorgestelde wetgeving is de vereiste tot de aanwezigheid van onafhankelijke sleutelfuncties, waaronder de actuariële functie en de risicobeheerfunctie.
Om onnodig zware belasting voor pensioenfondsen te voorkomen zijn in het wetsvoorstel, ten opzichte van de IORP II-richtlijn, aanvullende bepalingen opgenomen die pragmatische invulling mogelijk maken. Zo kan een sleutelfunctie bij een bestuurder worden belegd. Echter vanuit adequate governance en onafhankelijkheid van sleutelfuncties, leidt deze combinatie eventueel tot vragen en uitdagingen. Het wetsvoorstel biedt daarnaast de mogelijkheid de actuariële functie bij de certificerend actuaris te beleggen. Deze combinatie is alleen toegestaan indien de actuariële functie niet gecombineerd wordt met de risicobeheerfunctie. Terwijl deze combinatie nu juist een mooiste kans biedt voor de actuarieel professional! Kortom: er zijn opvallende keuzes gemaakt, waarbij de praktijk moet uitwijzen hoe hier invulling aan wordt gegeven.
Door het expliciet benoemen van de risicobeheerfunctie biedt IORP II in ieder geval een mooie kans om vanuit de actuariële discipline het risicomanagement bij pensioenfondsen naar een hoger plan te tillen. Immers het geeft bevestiging dat het voor de toekomst van grote waarde is om kennis op het gebied van actuariaat en risicomanagement te combineren. Zeker bij een pensioenfonds is de kennis en kunde van een actuaris relevant voor het beheersen van de risico’s: deze zijn complex, financieel en kwantitatief van aard en vragen om inzicht in het verband tussen de pensioenregeling, wijzigende levensverwachtingen en ontwikkelingen op financiële markten. Al lange tijd is de beweging gaande waarbij actuarissen meer en meer facetten van risicomanagement in hun functie en opleiding zien terugkomen. IORP II biedt de beroepsvereniging de ideale uitdaging de ingeslagen route verder te vervolgen en haar leden de mogelijkheid zich verder te ontwikkelen tot risicomanagers nieuwe stijl!
Dit artikel is geplaatst in samenwerking met onze partner het Koninklijk Actuarieel Genootschap. Voor meer informatie, kijk hier.