40% van de investeerders onderschat de risico’s van crowdfunding. Het is van belang dat investeerders en geldvragers zich bewust zijn van de risico’s. Op 9 januari jl. kwam een artikel online op Riskworld.nl waarin duidelijk werd dat de risico’s van crowdfunding onduidelijk zijn. Daarom een follow-up op dat artikel, waarin de risico’s van crowdfunding aan bod komen en hoe crowdfundingplatformen deze risico’s beperken.
Crowdfundingplatformen zijn websites die geldvragers en investeerders verbinden. De meeste platformen hebben een vergunning van de AFM. Het is echter niet verplicht om een vergunning te hebben. Als een crowdfundingplatform een vergunning heeft, dienen ze zich aan de regels van de AFM te houden. Als een crowdfundingplatform een vergunning heeft van de AFM, dan moet het platform de investeerders informeren over de risico’s van crowdfunding; oftewel, als je investeert bij een crowdfundingplatform met een vergunning van de AFM, dan ben je als investeerder beschermt tegen de risico’s van crowdfunding. De risico’s die aan crowdfunding verbonden zijn en wat de platformen hieraan doen, worden hieronder benoemd.
Financiële risico’s
Veel investeerders onderschatten de kosten die verbonden zijn aan crowdfunding. Crowdfundingplatformen rekenen een fee door aan de investeerders en dus moet het rendement op z’n minst hoger zijn dan de fee. Om dit risico in te perken geven de crowdfundingplatformen voldoende informatie over de kosten die verbonden zijn aan crowdfunding.
Een ander risico is dat het targetbedrag niet wordt behaald. De meeste crowdfundingplatformen geven het geld terug aan de investeerder als de target niet behaald is, maar er zijn ook crowdfundingplatformen die bij het behalen van 75% van de target het project als geslaagd zien.
Daarnaast kan het ook zo zijn dat de geldvrager niet kan voldoen aan de betalingsverplichting, dit is een groot risico. Het gevolg is dat de investeerder minder rendement krijgt dan verwacht of dat de gehele inleg verloren gaat. Om dit risico te verkleinen worden uitgebreide screenings gedaan door de crowdfundingplatformen.
Operationele risico’s
Elk crowdfundingplatform heeft te maken met operationele risico’s. Voorbeelden hiervan zijn mogelijk technische problemen met de website. Dit zou kunnen betekenen dat de geldstromen dan direct stil komen te liggen. Om dit te voorkomen, dienen crowdfundingplatformen de geldstromen uit te besteden bij een derdengeldenrekening. Dit voorkomt ook dat investeerders en geldvragers hun geld kwijt zijn als het crowdfundingplatform failliet zou gaan.
Een groot risico voor de investeerder is dat een crowdfundingplatform niet gecertificeerd is door de AFM. Er is namelijk geen verplichting voor crowdfundingplatformen om een vergunning te hebben van de AFM. Als een investeerder investeert bij een crowdfundingplatform met een vergunning van de AFM, dan is de investeerder veel beter beschermd tegen de risico’s die verbonden zijn aan crowdfunding, omdat de AFM dit verplicht. Als een crowdfundingplatform zich niet aan de regels van de AFM houdt, dan kan het platform haar vergunning kwijtraken.
Integriteitsrisico’s
Crowdfundingplatformen hebben ook te maken met integriteitsrisico’s. Fraude is één van deze risico’s. Investeerders zouden namelijk zo illegaal geld weg kunnen sluizen voor de belastingdienst. Vanuit de AFM is vastgesteld dat investeerders via een bankrekening moeten betalen, zodat fraude beperkt wordt. Daarnaast dienen de crowdfundingplatform zich te allen tijden aan de regels van de AFM te houden, anders kunnen ze hun vergunning kwijtraken. Daarom moeten crowdfundingplatformen twee keer per jaar een monitorrapport leveren aan AFM.
Risico’s buiten AFM-toezicht
Een groot risico is dat investeerders niet genoeg informatie hebben om een gedegen keuze te maken om te investeren in een bepaald project en wat de kosten zijn. Daarnaast zijn er veel onervaren investeerders op de crowdfundingmarkt. Om de impact van deze risico’s te beperken, worden crowdfundingplatformen vanuit de AFM verplicht om voldoende informatie te verschaffen. Zo dienen de kosten duidelijk vermeld te worden op de website. Ook worden toekomstige jaarcijfers vermeld. Daarnaast zijn er ook crowdfundingplatformen die wat extra’s doen, door bijvoorbeeld een financieel expert aan te wijzen op een project.
Ook de verhandelbaarheid van de investering is een risico. Bij equity-based crowdfunding zijn investeringen in principe verhandelbaar, omdat je investeert in aandelen. Bij loan-based crowdfunding is dit anders. Deze vorm van financiering is vaak in de vorm van annuïtaire leningen, hierbij is de verhandelbaarheid geen doel op zich. Omdat de crowdfundingmarkt nog relatief klein is, zijn er geen partijen die een secundaire markt onderhouden waarop de investeringen eventueel verkocht kunnen worden.
Investeerderstoets
Het tekort aan informatie en ervaring is een van de grootste risico’s voor investeerders in crowdfunding. Om dit risico in te perken, dient er een investeerderstoets te worden gedaan. Als er een investering van meer dan €500 wordt gedaan dient er een investeerderstoets gedaan te worden, zodat de investeerder genoeg informatie heeft om een gedegen investering te maken. Deze investeerderstoets bevat vragen over de kennis en ervaring van de investeerder, maar ook over het vermogen. Het doel achter de investeerderstoets is om een verantwoordelijk investeringsbeslissing te kunnen maken. Het is de verantwoordelijkheid van het platform om te bepalen wat de uitslag is van de test en of het verantwoord is om te investeren. Bij een positieve uitslag kan de investering plaatsvinden; echter, bij een negatieve uitslag óók. De investeerder moet dan gewezen worden op de risico’s van crowdfunding.
Het grootste risico is dus dat de investeerder niet voldoende geïnformeerd is voordat de investeerder een investering maakt. De overige risico’s, zoals een mogelijke breakdown van het crowdfundingplatform, zijn ook van belang voor investeerders. Dit soort risico’s staan onder toezicht van de AFM, die de beheersing van deze risico’s reguleert. Dus, als je investeert, doe dit dan bij een crowdfundingplatform mét AFM-vergunning. Dan is er zekerheid dat je wordt geïnformeerd over de risico’s.
N.B.: De crowdfundingplatformen die onderzocht zijn hebben allemaal een vergunning van de AFM.
Bron: Kevin van Overdam
1 gepubliceerde reactie
Deze monitorrapporten zijn helaas niet openbaar. De AFM gebruikt de monitorrapporten onder andere om de grootte van de sector te bepalen. Cijfers die hierin naar voren komen zijn bijvoorbeeld omzet, aantal medewerkers, liquide middelen, eigen vermogen, enzovoort. Deze cijfers zijn wel openbaar. Dit geldt dus voor alle crowdfundingplatformen, dus hoe de platformen individueel presteren is niet bekend.