De sector staat bekend om mooie sieraden, horloges en edelmetalen. De sieraden worden over de hele wereld gebruikt en zijn makkelijk mee te nemen en om een vinger, pols of nek te dragen. Een passend juweel zorgt ook voor de nodige klasse en uitstraling. Niet alles is goud wat er blinkt bij de juweliers. Zo worden deze beroepsbeoefenaars scherper in de gaten gehouden waar het gaat om mogelijk witwassen of frauduleus handelen.
Goudprijs
Het meest gebruikte referentiekader is de goudprijs. In tijden van crisis of daling van de valutakoers, is er een stijging waarneembaar van de goudprijs (vaak weergegeven in USD). Beleggers zoeken een veilige haven in goud. Goud is een zeer stabiele investering gebleken in de laatste decennia. De huidige spanningen tussen Noord-Korea en de Verenigde Staten zorgen voor een stijging van de vraag naar dit veilige product en daarmee veert ook de goudprijs iets op. Een instabiel politiek klimaat zorgt ook voor een daling van valuta, daar tegenover blijft goud waardevast en daarmee een toestroom van beleggers naar goud. Een voorbeeld zijn de spanningen rond verkiezingen van de Brexit of de plannen van Donald Trump.
Aantrekkingskracht van de criminaliteit
Juwelen en goud is aantrekkelijk voor criminelen om meerdere redenen. Het is een statussymbool om dure sieraden of horloges te bezitten en te dragen. De waarde van een klein sieraad is zeer hoog, terwijl dit makkelijk te vervoeren is. Een ketting van tientallen grammen kan al snel meerdere duizenden euro’s aan waarde vertegenwoordigen. Gestolen goederen kunnen worden gemakkelijk worden verkocht of worden omgesmolten om de herkomst te verdoezelen. Goud of sierraden kunnen ingezet worden als onderpand of ruilmiddel. De duurdere horloges bijvoorbeeld worden voorzien van certificaten, zonder dit certificaat van echtheid zal de waarde enorm afnemen.
Hoe wordt er witgewassen?
Zoals beschreven is de herkomst van sieraden niet altijd te herleiden. Dit kan komen omdat er sierraden zijn verkregen uit een erfenis en niet iedereen weet hoe oma of opa er destijds aan is gekomen. De verkoop van deze sierraden zal dan vaak plaatsvinden bij een juwelier die de waarde van een sieraad taxeert. Een juwelier kan dit op basis van objectieve gronden doen of subjectieve gronden. Objectief is niet ingewikkeld, op basis van het gewicht komt er een waarde uit. Subjectief bekeken, moet er een waarde worden gegeven op basis van de afwerking van het sieraad of de uniekheid ervan. Hier kunnen de waardes uiteenlopen, waar juwelier A €200 voor een sieraad geeft, vindt juwelier B dit €450 waard. Hiermee valt ook wit te wassen. Omdat er een sieraad verkocht kan worden voor veel meer dan de werkelijke waarde en het is maar net wat de koper er voor wil betalen.
Contant geld is gemeengoed als er goederen worden ingekocht bij consumenten. Ook goederen van onduidelijke herkomst, zoals diefstal worden aangeboden. Het is aan de kundigheid van de juwelier om de eerlijke personen te onderscheiden van de criminelen. Dit is niet altij d even makkelijk, ook omdat een crimineel eerder genoegen neemt met een lagere prijs, en daardoor een hogere (potentiële) winst voor de juwelier. Echter, de juwelier is verplicht een kundig klantonderzoek te doen naar de oorsprong en de plausibiliteit.
Meldplicht bij de FIU (Forensic intelligence Unit)
Bij opvallende transacties, dient er een meldplicht gemaakt te worden aan de FIU. De melding betreft hoge bedragen of opvallende bedragen (bijvoorbeeld een vreemde verklaring van de verkoper). Ook voorgenomen transacties moeten worden gemeld. De juwelier moet dus informatie zien in te winnen om deze melding te kunnen doen. Uit het jaaroverzicht van de FIU 2016, blijkt dat er in 2016 396 meldingen waren gedaan van ongebruikelijke transacties van ‘handelaren in Edelstenen‘ (in 2015 waren dit er 512). Dit zorgt er deels voor dat er een barrière opgeworpen wordt voor criminelen om in deze sector actief te zijn.
